آیا گرم کردن دوباره برنج خطرناک است؟ بررسی نکات علمی و مهم

یکی از سوالاتی که برای مصرف برنج مانده در ذهن ما شبهه ایجاد می کند، این است که آیا گرم کردن دوباره برنج خطرناک است یا نه. طبیعی است که پس از پخت یک وعده غذایی، مقداری برنج بیشتر بماند. به دلیل مذمت اسراف در دین و آیین ما و همچنین گران بودن مواد غذایی، اغلب ما ترجیح می دهیم تا برنج را درون ظرفی ریخته و برای وعده بعد خود نگه داریم. اما این سوال پیش می آید که آیا گرم کردن دوباره برنج خطرناک است و چه عواقبی را می تواند به همراه داشته باشد. برای پاسخ به این سوال و نحوه نگهداری برنج به روش صحیح و اصولی، تا پایان این مطلب از بلاگ برنجکده همراه ما باشید تا اطلاعات کاملی را در این خصوص به دست آورید.

چرا گرم کردن دوباره برنج خطرناک است؟

گرم کردن دوباره برنج می تواند خطرناک باشد، زیرا احتمال رشد باکتری به نام "باسیلوس سرئوس" در آن وجود دارد. این باکتری در خاک و آب یافت می شود و می تواند برنج خام را آلوده کند.

دلایل خطرناک بودن گرم کردن دوباره برنج

دلایلی که در ادامه برای خطرناک بودن گرم کردن دوباره برنج ذکر می کنیم، همگی واقعی هستند و هزاران مورد مسمومیت افراد به دلایل زیر در بیمارستان ها وجود داشته است. این دلایل عبارتند از:

1. ایجاد هاگ

باکتری "باسیلوس سرئوس" در هنگام پخت برنج از بین می رود، اما هاگ های آن زنده می مانند. هاگ ها مقاوم به گرما هستند و در دمای اتاق به راحتی جوانه می زنند و به باکتری فعال تبدیل می شوند.

2. تولید سم

باکتری های فعال "باسیلوس سرئوس" می توانند سمی تولید کنند که باعث مسمومیت غذایی می شود. علائم مسمومیت غذایی شامل تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم است.

3. شرایط نامناسب نگهداری

اگر برنج پخته شده در دمای اتاق برای مدت طولانی نگهداری شود، احتمال رشد باکتری ها و تولید سم افزایش می یابد.

نکاتی برای گرم کردن دوباره برنج

نکات زیر را برای گرم کردن دوباره برنج و کاهش ریسک مصرف مجدد آن مدنظر قرار دهید:

• زمان کوتاه: برنج را در کوتاه ترین زمان ممکن گرم کنید.
• دمای بالا: برنج را تا دمای 74 درجه سانتیگراد گرم کنید.
• استفاده از مایکروویو: مایکروویو می تواند به طور یکنواخت برنج را گرم کند و احتمال رشد باکتری را کاهش دهد.
• مصرف سریع: برنج گرم شده را بلافاصله مصرف کنید.

راه‌های جایگزین برای گرم کردن دوباره برنج

در نهایت، بهترین راه برای جلوگیری از خطر مسمومیت غذایی، گرم نکردن دوباره برنج است. اگر مجبور به گرم کردن دوباره برنج هستید، نکات ذکر شده را رعایت کنید.

• استفاده از بخارپز: بخارپز کردن برنج روشی سالم برای گرم کردن آن است.
• استفاده از فر: می توانید برنج را در فر گرم کنید تا رطوبت آن حفظ شود.

برنج را چند روز می توان داخل یخچال نگهداری کرد؟

برنج پخته شده را می توان تا 4 روز در یخچال نگهداری کرد. همانطور که می دانید، قوت غالب مردم کشور ما برنج و بعد از آن نان است. سرانه مصرف برنج از هر نوعی در کشور ما در رده های بالا قرار دارد و به همین خاطر شما نه تنها در منازل تان، بلکه در اکثر رستوران های ایرانی و سنتی شاهد سرو آن که در کنار انواع خورشت ها و غذاهای کبابی هستید. برنج مرغوب را حتی چند روز پس از پخت هم می توان در یخچال نگهداری و آن را مصرف نمود. اما به طور کلی انجام این کار توصیه نمی شود. 
گرم کردن دوباره برنج و خطرناک بودن آن موضوعی است که همیشه بر سر آن بحث و اختلاف نظر های زیادی وجود داشته است؛ اما چیزی که مهم است این بوده که گرم کردن دوباره مواد غذایی بسته به نوع، ماهیت و کیفیتی که دارد نباید خیلی هم خطرناک به نظر برسد.
شباید بگوییم برنج به عنوان یک ماده غذایی حاوی نشاسته، اگرچه نباید در هوای آزاد و در معرض نور آفتاب قرار بگیرد، اما می توان آن را چند روز در یخچال نگهداری کرد. برای گرم کردن برنج نیز می توانید مقدار کمی روغن و آب به آن بزنید تا مثل اول تازه و خوش عطر شود.
زیرا نگهداری برنج در یخچال، باعث سفت شدن دانه های آن می شود و عطر خوش اولیه خود را از دست می دهد.

نکاتی برای نگهداری برنج پخته شده در یخچال

بخش عنده ای از ساختار برنج را کربوهیدرات ها تشکیل می دهند. کربو هیدرات اغلب در دانه های غلات مانند گندم، جو و برنج وجود دارد. به همین دلیل برنج یک نوع غله است که در دسته خشکبار قرار می گیرد. خوشبختانه برنج خشک را می توان تا ماه ها نگهداری کرد و از طعم و تازگی آن پس از پخت مطوئن بود؛ اما بحث برای برنج پخته شده کمی متفاوت است. زمانی که برنج پخته می شود؛ مقداری از آب جذب دانه های آن شده و در بافت میانی آن محبوس می شود. 
اگر برنج پخته شده در معرض هوای آزاد قرار گیرد، ترکیب آب با نشاسته موجود در برنج، محیط مناسبی را برای رشد باکتری ها و کپک ها فراهم می کنند. به همین دلیل است که توصیه می شود برنج پخته شده در داخل یخچال نگهداری شود.
در این بخش می خواهیم نکاتی را برای نگهداری برنج در داخل یخچال ذکر کنیم که موجب تازه ماندن برنج شما می شود.

1. سرد شدن

قبل از قرار دادن برنج در یخچال، بگذارید تا به طور کامل در دمای اتاق سرد شود.

2. ظرف مناسب

از ظروف درب دار استفاده کنید تا از ورود هوا و رطوبت به داخل برنج جلوگیری شود.

3. طبقه مناسب

برنج را در طبقه ای از یخچال قرار دهید که با مواد غذایی خام مانند گوشت و مرغ تماس نداشته باشد.

4. گرم کردن

قبل از مصرف، برنج را به طور کامل گرم کنید. بعضی از افراد به دلیل اینکه در برخی از مواقع عجله دارند، اجازه نمی دهند که کل برنج های موجود در ظرف گرم شود. در چنین حالتی نیمی از برنج گرم شده و نیم دیگر آن همچنان سرد باقی مانده که ممکن است حاوی باکتری هایی باشد و سبب مسمومیت فرد گردد. بنابراین حتما در هنگام گرم کردن دوباره برنج، کل برنج داخل ظرف را با یک قاشق مخلوط کنید تا همه جای آن به درستی گرم شود.

نکاتی برای افزایش ماندگاری برنج پخته شده

استفاده از نمک: اضافه کردن کمی نمک به برنج پخته شده می تواند به حفظ طعم و مزه آن کمک کند و از رشد باکتری ها جلوگیری کند.

1. استفاده از روغن

اضافه کردن کمی روغن به برنج پخته شده می تواند از خشک شدن آن جلوگیری کند.

2. انجماد

اگر می خواهید برنج را برای مدت طولانی تری نگهداری کنید، می توانید آن را فریز کنید. برنج پخته شده را تا 1 ماه می توان در فریزر نگهداری کرد. در نهایت، به یاد داشته باشید که هر چه برنج پخته شده را برای مدت طولانی تری نگهداری کنید، طعم و مزه آن و ارزش غذایی آن کاهش می یابد.

چرا قبل از قرار دادن برنج در داخل یخچال، باید اجازه دهیم تا به طور کامل سرد شود؟

چند دلیل برای سرد کردن کامل برنج قبل از قرار دادن در یخچال وجود دارد:

1. جلوگیری از رشد باکتری

• برنج پخته شده محیطی گرم و مرطوب است که برای رشد باکتری ها مناسب است.
• اگر برنج را قبل از قرار دادن در یخچال به طور کامل سرد نکنید، دمای گرم آن می تواند باعث رشد سریع باکتری ها و فساد برنج شود.
• سرد شدن برنج به کاهش دمای آن و کند شدن رشد باکتری ها کمک می کند.

2. حفظ کیفیت

• قرار دادن برنج داغ در یخچال می تواند باعث ایجاد بخار و رطوبت داخل ظرف شود.
• این رطوبت می تواند باعث خمیری شدن برنج و از دست رفتن طعم و مزه آن شود.
• سرد شدن برنج قبل از قرار دادن در یخچال به حفظ کیفیت و طعم آن کمک می کند.

3. صرفه جویی در انرژی

• یخچال برای خنک کردن برنج داغ باید انرژی بیشتری مصرف کند.
• سرد شدن برنج قبل از قرار دادن در یخچال به کاهش مصرف انرژی یخچال کمک می کند.

4. جلوگیری از یخ زدگی

• اگر برنج را قبل از قرار دادن در یخچال به طور کامل سرد نکنید، ممکن است یخ بزند.
• یخ زدن برنج می تواند باعث تغییر طعم و مزه آن و از دست رفتن کیفیت آن شود.

نکاتی برای سرد کردن سریع برنج

اگر عجله دارید و باید قبل از خروج از خانه، برنج خود را درون یخچال قرار دهید اما غذای شما هنوز حرارت بالایی دارد، می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

• برنج را در یک ظرف بزرگتر و کم عمق بریزید تا سطح بیشتری در تماس با جریان هوا باشد.
• می توانید از یک فن برای خنک کردن سریعتر برنج استفاده کنید.

در نهایت، به یاد داشته باشید که سرد کردن کامل برنج قبل از قرار دادن در یخچال به حفظ کیفیت، طعم، مزه و سلامتی آن کمک می کند. شما می توانید برای خرید برنج ایرانی، به فروشگاه اینترنتی برنجکده مراجعه کنید تا خریدی با کیفیت، به صرفه و به یاد ماندنی را داشته باشید.